10 eylül dergisi kapaklarndan oluşan kolaj

Sayı 2 Ekim 1989 İ. Bilen, 87 yaşında, aramızda...

İ. Bilen, 87 yaşında, aramızda...

18 Ekim, TKP Merkez Komitesi Genel Sekreterlerinden ve 1973 atılımının önderlerinden İ. Bilen yoldaşın 87. doğum yıl dönümü. İ. Bilen, 18 Ekim 1902'de Rize'de doğdu. Ailesi, oranın yerlisi değildi. Babası deniz subayı-öğretmendi. İ. Bilen İstanbul'da büyüdü. Liseye giderken, akşamları motor makinist kurslarına devam etti. Daha sonra tersanede motor makine onarımı fabrikasına girdi. Çalıştığı fabrikada Spartakist harekete katılmış ve ülkeye dönmüş komünist işçilerin ve M. Suphi'nin İstanbul'a gönderdiği komünistlerden teyze oğlu Mehmet Aruz'un (Baba Mehmet) etkisiyle, komünist düşüncelerle temasa gelip yakınlaştı. Semt ve fabrika gençlik grubu içinde çalıştı. Ulusal Kurtuluş Savaşı'na aktif olarak katıldı ve Geyve Boğazı'ndaki bir çarpışmada yaralanarak İstanbul’a döndü. Mart 1922'de İstanbul örgütü Haliç Komitesi'nce TKP'ye üye kabul edildi.

Bu dönemde Sovyetler Birliği'ndeki KUTV'da okudu. 1927 tevkifatında Adana'da görevli idi. Oradan Sovyetler Birliği'ne geçti. İstanbul'da gıyabında üç aya hüküm giydi. 1928 ortalarında Nazım Hikmet'le birlikte yurda döndü ve Hopa'da yakalandılar. Yedi ay tutuklu kaldıktan sonra 1928 Aralığında salıverildi. 1 Mayıs 1929'da dağıtılan bildiriler nedeniyle yeniden tutuklanarak yargılandı ve dört buçuk yıla mahkum edildi. Diyarbakır cezaevine gönderildi. Cezaevindeyken 1932'de İstanbul'da toplanan TKP'nin 4. Kongresi'nce, Merkez Komitesi üyeliğine seçildi. 1933 Ekimi'nde cezaevinden kaçarak parti çalışmalarına katıldı. 1930'lu yılların ortalarında yurtdışına çıktı ve bir daha ülkeye dönemedi. Komintern'de çalıştı. TKP'nin 1973 atılımına kalkışında birinci derecede rol oynayan İ. Bilen, TKP'nin 1983'te yapılan 5. Kongresi'nde TKP'nin başkanlığına getirildikten sonra 18 Kasım 1983 tarihinde yaşama gözlerini yumdu. Tüm bilinçli yaşamı parti yaşamıyla içice geçmiş olan İ. Bilen'i 87. doğum yıl dönümünde saygıyla anıyoruz.